Sunday, April 27, 2008

Manahimik?

May ilang naghahain ng panukalang katahimikan ang tugon sa mga suliraning hinaharap ng Pilipinas sa ngayon. Bagkus igalang ang papel ng malayang talakayan sa isang demokrasya, dito pa nila piniling ibaling ang sisi sa kabiguang maiahon ang sambayanan sa balahong kinasadlakan nito.

Ang katahimikan ay isang kubling pagsang-ayon sa pamamaraan ng pamumuno. Ang pag-iingay at pagbatikos ay pahayag lamang ng hindi pagsang-ayon sa kasalukuyang kalakaran.

Kaakibat ng panukalang pananahimik, may ilang nagsasabing mainam daw na maging mistulang tupa si Juan dela Cruz- maamo, kapakipakinabang, at higit sa lahat, masunurin sa anumang kagustuhan ng kanyang pastol- kaya kahit na sinong tupa, madaling gatasan, madaling katayin.

Madaling pamunuan ang mga tupa; hindi mahirap maging pastol. Maliit din ang halagang kailangang iupa sa pastol. Kung mapaghinalaan siyang nagnakaw ng kahit isang basong gatas, madali rin siyang itiwalag ng kanyang panginoon.

Ang Pilipinas ay hindi lamang isang malaking damuhan kundi isang bansang isinilang sa kagitingan ng mga anak ng bayan. Si Juan dela Cruz ay hindi tupang gagatasan lamang at kakatayin paglaon kundi isang sambayanang kumakatawan sa tunay na panginoon ng sinumang naluklok sa hapag ng kapangyarihan.

Mahirap pamunuan ang isang bayang gaya ng Pilipinas; hindi madaling tugunan ang adhikain ng isang lahi. Malaki rin naman ang kailangang iupa sa sinumang mamumuno- hindi lamang salapi, kundi kapangyarihan. Hindi magiging madali kailanman ang manatili sa pamumuno, lalo na kung ang tiwalang pinanghahawakan ay ninakaw lamang sa natutulog na panginoon.

Ang sambayanang ninakawan ng tiwala, kaluluwa at pangarap, kailanman ay hindi matatahimik. Lalaging sumbat sa budhi ng pinuno ang kataksilan, kagahamanan, at panlilinlang na isinukli niya sambayanang kusang nahimbing upang malaya niyang mapasok ang pinto ng palasyo.

Ngayong namulagat na ang sambayanan sa alingasngas na likha ng katiwaliang isinulong ng panauhin sa palasyo, bakit kailangang manahimik? Nilimot na ba ang katotohanang ang sambayanan ang tunay at likas na panginoon ng sinumang naghahari-harian?

Choices?

Democracy is characterized by the people’s power of choice. How would you like your steak- well done or medium rare? Would you like it with dinner rolls or with half a cup of rice?

In a pseudo-democracy such as ours, any government instrumentality will readily concede that we, the people, have rights to options, while effectively eliminating options that are detrimental to the survival of the current dispensation.

We always have the option to remain passive or to speak out against the excesses of government. The former assures mere survival; the latter gives life only of the kind that is best lived in the company of angels or demons.

We always have the option to remain in the Philippines or to go somewhere else. The former offers mere survival, if at all; the latter offers possibilities ranging from financial freedom to freedom from life itself, as in the case of those in some other nations’ death rows.

We always have the option to choose the name/s we would write in our ballots. Unfortunately, they also have the option to count or not to count.

We used to have options to eat our favorite dishes with either a loaf of bread or cupfuls of rice. Now, amidst government claims of unprecedented economic growth, our choices had been limited to either eating nothing or not eating at all.

We are born with the power to choose. They only took our choices away.

Sojourn

Thoughts parcelled for voyages
across unthinking seas
must go labeled with tags of passion.

Seas are known to be heartlessly cold,
worshipping only the pulse
of an uncaring moon.

Anchored hearts, like waves,
rise and fall
as slaves to love and hate.

When destiny calls from carefree shores,
parcelled thoughts end up
on frameless hearts that know
the hope of love
and the curse of hate.

Makapista

Gutom na ang paminggalan
sa bigat ng lalamunan.
Uhaw na rin ang tapayan
sa lagaslas ng tagayan.
Ang kaldero't ang palayok-
nagtingalang parang hayok.
Ang mga mumong napispis-
nagkarera sa dalisdis.

At ako namang naiwang
kaluluwa'y inatasang
maglumangoy sa mantikang
sa kalan namin, nasayang.
At ako rin ang naiwang
magtatangis sa labangang
namulaklak ng hugasing
naghihimagsik sa dusing.

Pagkatapos ng sagana,
tapos na rin ang ligaya-
sa akin, walang natira
kundi dusa makapista.

Tengco: Muling Pagdalaw

Hindi lamang bagoong
ang imbak sa garapon.
May sidhi ring naipon.
May bukas ding natapon.

Hindi lamang pangarap
ang nilayon ng sikap.
Ang saliw ng halakhak,
nilamon din ng alak.

Pati uhog ng paslit,
pamusta rin sa tong-it,
maging kuto sa ulo-
sasapat nang panalo.

Madilim ang umaga
sa harap ng tarangka.
Malalim ang hininga
sa sawsawan ng mangga.

Sa aming kinagisnang
gubat sa kabihasnan,
‘sing ikli ng kalsada
ang takbo ng pasensya.

Sa kinagisnan naming
‘sang sulok na madilim,
‘sing kipot ng tanawin
ang lakad ng isipin.

Isang dipa ang agwat
ng utak sa ulirat.
‘Sang dangkal ang panalat
sa buhay na nilagnat

Doon nga po sa amin
ang aso, walang ngipin,
walang kuko ang pusa,
may kwintas pati daga.

Doon din po sa amin
bawat gabing magsiping,
ang supling ay umagang
maghapon kung igapang.